Mỹ tin rằng TQ sẽ phải cân nhắc hơn nếu hình ảnh tàu của nước này quấy phá các tàu của ngư dân Việt Nam hay Phillipines bị ghi lại và công bố ra cho thế giới.
Tờ Financial Times mới đây đăng bài viết cho hay, tham vọng bành trướng không có điểm dừng của Trung Quốc tại khu vực Biển Đông đang buộc Lầu Năm Góc phát triển chiến lược mới để thích ứng, trong đó bao gồm việc tăng cường sử dụng máy bay trinh sát và các phương tiện trên biển ở gần những khu vực tranh chấp.
Sự thay đổi này là hệ quả của một loạt hành động khiêu khích của Trung Quốc nhằm làm thay đổi nguyên trạng của một trong những tuyến hàng hải quan trọng nhất thế giới theo hướng có lợi cho mình. Vì vậy thách thức cho Mỹ là làm sao có thể đối phó với những động thái khiêu khích này mà không gây leo thang trở thành chiến tranh quy mô lớn. Theo ước tính, lượng hàng hóa đi qua khu vực này hàng năm có giá trị lên đến 5.300 tỷ USD.
Thủy quân lục chiến Mỹ tham gia tập trận chung với Phillipines tháng 6 vừa qua
Một quan chức cấp cao của Mỹ thừa nhận: “Những nỗ lực của chúng tôi nhằm kiềm chế Trung Quốc ở Biển Đông cho đến nay chưa có hiệu quả.” Sự căng thẳng trong khu vực này đang phủ bóng đen lên cuộc gặp thường niên giữa các quan chức cấp cao 2 nước Mỹ và Trung Quốc vừa bắt đầu hôm thứ Tư vừa rồi tại Bắc Kinh.
Phái đoàn Mỹ, do ngoại trưởng John Kerry và bộ trưởng tài chính Jack Lew, đối mặt với một nhiệm vụ khó khăn khi vừa phải duy trì mối quan hệ với Bắc Kinh, đồng thời với việc làm rõ những quan ngại của Mỹ về chủ nghĩa bành trướng và những hoạt động tin tặc của Trung Quốc. Về phần mình, Trung Quốc cảm thấy khó chịu khi Mỹ truy tố một số sĩ quan của mình vì dính líu đến những vụ xâm nhập qua mạng cũng như về sự hiện diện của các đồng minh của Mỹ trong khu vực, mà Trung Quốc xem là một hình thức kiềm chế nước này.
Từ trái qua: đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Max Baucus, ngoại trưởng John Kerry và bộ trưởng tài chính Jack Lew đang tham quan Vạn Lý Trường Thành
Một thành tố thiết yếu trong chiến lược mới này là máy bay tuần thám P-8A Poseidon. Hồi tháng Ba vừa qua, khi tàu Trung Quốc đang tìm cách ngăn cản Phillipines tiếp tế cho đơn vị đang chiếm đóng bãi Cỏ Mây (khu vực thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng Philippines chiếm đóng trái phép), một chiếc P-8A bay ngang qua khu vực ở độ cao thấp, cố ý để tàu Trung Quốc có thể nhìn thấy mình.
Một chiếc P-8A Poseidon khi đang thử nghiệm thả ngư lôi
Một quan chức Lầu Năm Góc bình luận về sự kiện đó như sau: “Đây là cách thức phản ứng mới của chúng tôi. Nó gửi một thông điệp rằng chúng tôi biết rõ những gì nước này đang làm, những hành động đó sẽ có hậu quả tương ứng, chúng tôi có đủ năng lực và sự quyết tâm để chứng minh cho sự hiện diện của mình tại đây.”
Sự xuất hiện thường xuyên hơn của máy bay Mỹ có thể đồng nghĩa với việc nhiều hình ảnh về hoạt động ngang ngược của tàu Trung Quốc trong khu vực sẽ được đưa ra trước công chúng quốc tế nhiều hơn. Một số quan chức Mỹ tin rằng Trung Quốc sẽ phải cân nhắc hơn nếu hình ảnh tàu của họ quấy phá các tàu của ngư dân Việt Nam hay Phillipines được ghi lại và công bố ra cho thế giới.
